धनुषा,०७७ जेठ २७ गते ।
नेपालको ५१ जिल्लामा लकडाउनको अवधिमा ६२४ जना महिला तथा बालबालिकाहरु विभिन्न प्रकारका हिंसामा परेको तथ्यांक सार्वजानिक भएको छ । नेपालमा पित्तृसत्तात्मक सामाजिक मूल्य मान्यता हावीले गर्दा बन्दाबन्दीको समयमा समेत महिला तथा बालिकामाथि विपदको बेलामा हिंसा बढेको महिला अधिकारको क्षेत्रमा लामो समयदेखि क्रियाशिल ओेरेक नेपालले जनाएको छ ।
ओरेक नेपालले सार्वजानिक गरेको तथ्यांक अनुसार हिंसाका घटनाहरु मध्ये सबैभन्दा बढी ६१ प्रतिशत अर्थात ३७९ जना महिलाहरु आफ्नै श्रीमान र परिवारका सदस्यहरुबाट हिंसामा परेको तथ्यांकले देखाएको छ ।
ओरेकले सार्वजानिक गरेको घरेलु हिंसाका घटना मध्ये २२९ वटा शारीरिक हिंसा र ८३ वटा मानसिक हिंसाका घटना रहेका छन् । ६७ जना महिलाहरुलाई खानलाउन नदिइ घर निकाला गरी वेवास्ता गरिएको (५४), विवाहदर्ता, बच्चाको जन्मदर्ता, नागरिकता नबनाइ दिएको (१० जनालाई), स्वास्थ्य सुविधावाट बञ्चित गर्ने (३ जनालाई) जस्ता आवश्यक स्रोत सुविधाबाट बञ्चित गरिएको पाइएको छ । घरेलु हिंसाका घटनामा २८६ जना श्रीमान र ८३ जना परिवारका सदस्य संलग्न रहेको पाइएको छ ।
त्यस्तैगरी ६१ वटा सामाजिक हिंसा, ८२ वटा बलात्कार, १९ वटा बलात्कारको प्रयास, २३ वटा यौन दुव्र्यवहार, १२ वटा हत्या, २ वटा हत्यावाआत्महत्या अनुसन्धानको क्रममा रहेको, २७ वटा आत्महत्या, २ वटा आत्महत्याको प्रयास, ४ वटा हत्याको प्रयासका घटना, २ वटा मानव बेचविखन र ११वटा साइवर अपराधसँग सम्बन्धीत रहेका छन् ।
हिंसा प्रभावितहरुको उमेर समूहलाई हेर्दा सबैभन्दा बढी १८९ जना १७ देखि २५ वर्ष उमेर समूहका महिलाहरु हिंसाबाट प्रभावित भएको पाईएको छ । यस्तैगरी २६ देखि ३५ बर्ष उमेर समूहका १७६ जना, ३६ देखि ४५ बर्ष उमेर समूहका ८६ जना, ४६ बर्षभन्दा माथिका उमेर समूहका ७२ जना महिलाहरु विभिन्न प्रकारका हिंसाबाट प्रभावित रहेका छन् । १६ बर्ष भन्दा कम उमेरका ९१ जना बालिकाहरु हिंसाबाट प्रभावित भएका छन् भने उमेर समूह थाहा नभएका १० जना हिंसाबाट प्रभावित भएको ओरेकले जनाएको छ ।
हिंसामा संलग्न आरोपितव्यक्तिहरुको उमेरको आधारमा हेर्दा सबैभन्दा धेरै २६ देखि ३५ वर्ष उमेर समुहका २११ जना युवाहरु रहेका छन् । ३६ देखि ४५ बर्ष उमेर समुहका १५३ जना, १७ देखि २५ वर्ष उमेर समुहका १२६ जना युवाहरु रहेका छन् र ८३ जना ४६ बर्ष भन्दामाथि उमेर समूहका पुरुषहरु रहेका छन् ।
साथै उमेर समुह थाहा नभएका पुरुषहरु ७० जना र ३ जना १६ वर्ष भन्दा कम उमेरका युवाहरु हिंसामा संलग्न भएको पाइएको छ । तथ्याकंका आधारमा ३५ वर्ष सम्मका ३४० जना युवा हिंसामा संलग्न रहेको पाईएको छ ।
ओरेकमा अभिलेखिकरण भएका घटनाहरुमध्ये ३२९ जना प्रहरीमा उजुरी दर्ताका लागि गएका बताइएको छ । तर प्रहरीमा उजुरीका लागि निवेदन लिएपनि मुद्धा दर्ताको प्रक्रियामा नगएको, केश दर्ता भएपनि बन्दावन्दी खुलेपछि मात्र केशको प्रक्रिया अगाडी बढ्ने विषयमा सम्बन्धित निकायले भन्ने गरेको, घरेलु हिंसाका घटनामा निवेदन लिएपनि छलफल गराएर मात्र छाडिदिने गरेको पाइएको छ ।
जसले गर्दा हिंसा प्रभावितले न्याय प्राप्त गर्ने वातावरण सुनिश्चित हुन नसकेको ओरेक नेपालका बरिष्ठ कार्यक्रम संयोजक संजिता तिम्सिनाले जानकारी दिनुभएको छ ।
